Door: Jan-Willem van Vossen
Grootschalige infrastructurele projecten zijn doorgaans gunstig voor de gehele samenleving. Voor de lokale ondernemer ter plekke kan de uitvoering van een dergelijk project echter tot schade leiden door bijvoorbeeld opengebroken straten of afgesloten wegen. Deze schade bestaat dan vaak uit gemiste inkomsten, doordat de onderneming slecht of niet bereikbaar is. Als ondernemer wilt u deze schade het liefst verhalen op de overheid. Vaak wordt gedacht dat dit geen kans van slagen heeft, maar die conclusie is te voorbarig. Onder omstandigheden kan de overheid wel degelijk verplicht zijn om de schade te vergoeden, namelijk als die buiten het normale maatschappelijke risico valt.
Eén van de hoogste bestuursrechters in Nederland, de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, heeft in het verleden in verschillende zaken geoordeeld dat voor de vraag of schade buiten het normale maatschappelijke risico valt een aantal factoren van belang zijn. In de eerste plaats is de vraag of er sprake is van een langdurige periode van slechte bereikbaarheid. Verder is het van belang of de ondernemer nog bereikbaar is via bijvoorbeeld een duidelijk aangegeven omleidingsroute. De belangrijkste factor is echter of er sprake is van een boven het normale ondernemersrisico uitstijgend nadeel, omdat de ondernemer zo zwaar zou worden getroffen dat de uit de werkzaamheden voortvloeiende schade redelijkerwijs niet ten laste van de ondernemer kan blijven. Dit lijkt een lastig criterium. In de praktijk wordt in de rechtspraak voor dit nadeel in beginsel een ondergrens gehanteerd van 15% omzetverlies als drempel voor schadevergoeding. Onder bijzondere omstandigheden kan dit echter ook lager zijn.
De overheid zal niet snel uit zichzelf een schadevergoeding aanbieden. Als ondernemer moet u hiervoor zelf actie ondernemen en schriftelijk een verzoek tot schadevergoeding indienen bij het desbetreffende bestuursorgaan. Let daarbij wel op dat u dit bij het goede bestuursorgaan doet. Zo vallen wegen binnen de bebouwde kom in beginsel onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Wegen buiten de bebouwde kom kunnen echter vallen onder verantwoordelijkheid van het waterschap, de provincie of Rijkswaterstaat. Verder is het van belang om het verzoek tot schadevergoeding goed te onderbouwen en het omzetverlies op de juiste wijze te berekenen. Tot slot is het van belang dat een bestuursorgaan een eigen wettelijke regeling kan hebben met betrekking tot het toekennen van schadevergoeding.
VLDW Advocaten kan u helpen bij het formuleren van zo’n verzoek tot schadevergoeding en bij andere bestuursrechtelijke zaken. Voor een vrijblijvend eerste gesprek kunt u contact opnemen met Jan-Willem van Vossen.